Yaqinda masjidda bo‘lib imomning ma’ruzasini tingladim. Uning va’zida bitta mutlaqo yolg’on gap bor edi. Men bu gapni yaqin do’stlarimdan bir necha marta eshitganman. Siz ham bu fikrni eshitgandirsiz va savollaringiz bo’lishi mumkin. Keling, birgalikda bu xaqida o’ylab ko`ramiz.
Imomning aytishicha, Injilning (al-kitob) juda ko’p turli xil ko’rinishlari mavjud. Agar biz rus tilidagi tarjimalar haqida gapiradigan bo’lsak, ular orasida eng mashhurlari Sinodal, RBO tarjimasi, yangi rus tarjimasi, xalqaro Injil ligasi tarjimasi va boshqalar. Imomning so‘zlariga ko‘ra, Injil matnining juda ko‘p turli xil versiyalari Injil (al- Kitob) buzilganligini isbotlaydi. Hech bo’lmaganda, bizda asl matn borligiga ishonchimiz komil emas. Darhaqiqat, Bibliyaning juda ko’p turli xil “versiyalari” mavjud, ammo bu Muqaddas Kitob buzilganligi yoki biz turli Injillar bilan shug’ullanayotganligimiz haqidagi dalil emas. Bitta Injil (al-Kitob) mavjud.
Agar, masalan, Yangi xalqaro versiyaning inglizcha tarjimasi haqida gapiradigan bo’lsak, u Injilning yunoncha asl nusxasidan va Tavrot va Zaburning ibroniycha asl nusxasidan olingan. Yangi Amerika standart versiyasi xuddi shu asl yunoncha va ibroniycha matnlarga asoslangan Injilning ingliz tiliga yana bir tarjimasidir.
Qur’on bilan ham xuddi shunday. Men odatda Yusuf Ali tarjimasidan foydalanaman, lekin ba’zida Muhammad Marmaduk Pictall tarjimasini ham ochaman. Picktall o’z tarjimasini Yusuf Ali bilan bir xil arabcha asl nusxadan qilgan, ammo ular Qur’onning ingliz tilidagi ma’nosini boshqacha talqin qilgan. Bu turli tarjimalar. Ammo hech kim, na nasroniy, na yahudiy, na hatto ateist ham Qur’onning ingliz tiliga ikki xil tarjimasi (Piktalla va Yusuf Ali) borligi sababli, Qur’on turli xil yoki Qur’oni Karim bor buzilgan, deb aytmaydi. Injilning yunoncha asl nusxasi (bu yerda qarang) va Tavrot va Zaburning ibroniycha asli (bu yerda qarang ) xam xuddi shunday. Aksariyat odamlar bu tillarda gapira olmagani uchun muqaddas matnlar ingliz tiliga (va boshqa tillarga) tarjima qilingan, shunda odamlar Alloh taoloning kalomlarini oʻz tillarida oʻqiy oladilar. Shunday qilib, “turli versiyalar” odamlarning asl nusxaning ma’nosini tushunishlarini osonlashtirish uchun yaratilgan oddiygina turli xil tarjimalardir.
Biroq tarjima jarayonida xatolarga yo‘l qo‘yilishi mumkin edi, to‘g‘rimi? Keling, bir daqiqa o’ylab ko’raylik. Turli xil tarjimalar mavjudligi toʻgʻri tarjima qilish imkoniyatini inkor etadi, deb ayta olamizmi? Darhaqiqat, bizda mumtoz yunon adabiyotining ulkan na`munalari mavjudligi tufayli muqaddas matnlar mualliflarining asl fikr va mulohazalarini to‘g‘ri yetkazish imkoniga ega bo‘ldik. Zamonaviy tarjimalar bunga yaqqol misoldir. Masalan, 1 Tim 2:5 oyatini olaylik. Bu asl yunon tilida qanday eshitiladi.
eis gar théos eis kai méstiķs tiyo kai a nthrʼn pōn a nthrʼn piros chronos itos .
1Tim 2:5
Bu ko’pincha qanday tarjima qilinadi:
Zero, hammamizga maʼlumki, Xudo yagonadir, Xudo bilan insonlar orasidagi Vositachi ham yagonadir. Bu Vositachi Iso Masihdir… Sinodal tarjima
Chunki Xudo va odamlar o’rtasida yagona Xudo va yagona vositachi bor, O’zi ham inson bo’lgan Iso Masihdir. Zamonaviy tarjima
Axir, Xudo va insoniyat o’rtasida yagona Xudo va bitta vositachi bor – Insonning o’zi, Iso Masih. .. RBO tarjimasi. xush habar
Ko’rib turganingizdek, tarjima variantlari juda yaqin. Farqi faqat bir necha so’z. Ammo eng muhimi, ular so’zlashuvda bir oz farq bilan deyarli bir xil narsani aytishadi. Va hammasi, chunki al-Kitob (Injil) bitta. Shuning uchun bu matnning tarjimalari juda o’xshash bo’ladi. Bibliyaning bir nechta versiyalari mavjud emas. Yuqorida aytib o’tilganidek, Injilning bir nechta “versiyalari” mavjudligi haqida gapirish, Injil bitta emas, balki bir nechta ekanligini aytishga o’xshaydi. Va bu mutlaqo yolg’on.
Men hammani kitobni (Injil) mavjud tarjimalardan birini tanlab, o‘z tilida o‘qishga chaqiraman. Ishoning, u bunga arziydi.